Պատերազմ Ուկրաինայում (լայվ բլոգ, թարմացվող)

Օգոստոսի 2-ից մեկնարկել է Դոնբասի բնակիչների պարտադիր տարհանումը Ուկրաինայի կենտրոնական շրջաններ։ Էվակուացիոն առաջին գնացքը երեկ առավոտյան ժամանել է Կիրովոգրադսկի մարզ, Տելեգրամի իր էջում հայտնել է փոխվարչապետ Իրինա Վերեշչուկը։

ԵԱՀԿ-ի գործող նախագահ, Լեհաստանի արտգործնախարար Զբիգնև Ռաուն հայտարարել է, որ կառույցը կշարունակի պաշտպանել Ուկրաինային անվտանգության և կայունության ապահովման ճանապարհին:

Այդ մասին նա Կիևում ասել է Ուկրաինայի արտաքին գործերի նախարար Դմիտրի Կուլեբայի հետ հանդիպման ընթացքում:

ԵԱՀԿ-ի գործող նախագահը կառույցի գլխավոր քարտուղար Հելգա Շմիդթի ընկերակցությամբ է մեկնել Կիև:

Գերմանիայի նախկին դաշնային կանցլեր Գերհարդ Շրյոդերը Stern հանդեսին տված հարցազրույցում հաստատել է, որ օրերս Մոսկվայում հանդիպել է Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ։1998-ից 2005 թվականներին կանցլերի պաշտոնը զբաղեցրած Շրյոդերի խոսքով՝ քննարկման հիմնական թեմաներն են եղել Ուկրաինայում ստեղծված կացությունն ու ռուսական էներգակիրների մատակարարումը Եվրոպա։

«Լավ լուրն այն է, որ Կրեմլը [Ուկրաինայում առկա] խնդիրների լուծումը ցանկանում է գտնել բանակցությունների միջոցով», - նշել է Շրյոդերը։

Ուկրաինական պարենով բեռնված «Ռազոնի» նավն անցել է Բոսֆորի նեղուցով և ուղևորվում է դեպի Լիբանան: Նավը մոտ 30 հազար տոննա եգիպտացորեն է փոխադրում:

Դա առաջին նավն է, որը պետք է ռուսների կողմից պաշարված ուկրաինական նավահանգիստներից հացահատիկ և բուսական յուղ հասցնի սովի սպառնալիքի տակ հայտնված մերձավոր-արևելյան և աֆրիկյան երկրներ:

Մինչդեռ ավստրալացի ուսանողների հետ հեռուստակապով կազմակերպված հանդիպման ընթացքում Ուկրաինայի նախագահ Վադիմիր Զելենսկին ասել է, թե 30 հազար տոննան շատ փոքր քանակություն է:

«Վերջերս ՄԱԿ-ի և Թուրքիայի գործընկերությամբ մենք ծով ուղարկեցինք առաջին նավը, բայց դա մեկ կաթիլ է ծովում, սակայն մենք հուսով ենք, որ սա կշարունակվի: Այս պատերազմի հետևանքները սոսկալի են ոչ միայն Ուկրաինայի, այլև ամբողջ աշխարհի համար»,- ասել է Զեկլենսկին:

Amnesty International միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունը հրապարակել է զեկույց, որում քննադատել է Ուկրաինայի զինուժի գործելակերպը:

Զեկույցում նշվում է, որ Ռուսաստանի ներխուժման դեմ պայքարող ուկրաինացի զինծառայողները վտանգի են ենթարկում խաղաղ բնակիչներին, քանի որ հենակետեր և սպառազեն են տեղակայում բնակելի թաղամասերում, այդ թվում` դպրոցների և հիվանդանոցների շենքերում:

Այդ գործելակերպն, ըստ Amnesty International-ի, հակասում է միջազգային մարդասիրական իրավունքին, քանի որ քաղաքացիական օբյեկտները ռազմական թիրախ է դարձնում:

Կազմակերպության փորձագետները ապրիլ-հուլիս ամիսներին զննություն են կատարել ռուսների կողմից հրթիռակոծված Խարկովի և Նիկոլաևի շրջաններում, զրուցել են հարձակումները վերապրածների և զոհվածների ազգականների հետ և, բացի այդ, ուսումնասիրել են արբանյակային լուսանկարները:

Փորձագետները եկել են այն եզրակացության, որ ուկրաինական ուժերը կրակ են բացել բնակելի թաղամասերից և այդ շրջանների 19 քաղաքներում ու գյուղերում դիրքավորվել են քաղաքացիական շինություններում:

Ըստ փորձագետների, բնակելի թաղամասերից շատերը, որտեղ տեղակայվել են ուկրաինական ստորաբաժանումները, գտնվել են ռազմաճակատի գծից բավական հեռու, հետևաբար, զինծառայողները տեղակայման հարցում ունեցել են այլընտրանքի հնարավորություն:

«Պաշտպանական դիրքը որևէ պարագայում ուկրաինացի զինծառայողներին չի ազատում միջազգային մարդասիրական իրավունքի կանոնները պահպանելու պարտավորությունից: Ուկրաինայի կառավարությունը պետք է անհապաղ ապահովի ռազմական ստորաբաժանումների հեռացումը բնակավայրերից կամ տարհանի խաղաղ բնակիչներին այն շրջաններից, որտեղ զինվորականեր են գտնվում»,- ասվում է Amnesty International միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպության գլխավոր քարտուղար Անյես Կալամարի հայտարարությունում:

ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարը հայտարարել է, որ Հյուսիսատլանտյան դաշինքը «չի կարող անտարբերությամբ նայել Ուկրաինայի դեմ Ռուսաստանի «ռազմական գործողություններին»:

«Մենք կշարունակենք աջակցել Ուկրաինային»,- ասել է Ստոլտենբերգը, խոստովանելով, որ Արևմուտքը բարձր գին է վճարում դրա համար. «Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցները, օրինակ, հանգեցրել են գնաճի անգամ դաշինքի անդամ երկրներում: Սա, սակայն, համեմատելի չէ այն գնի հետ, որը վճարում է Ուկրաինան»:

ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարը շեշտել է, որ դաշինքը չի կարող թույլ տալ Ռուսաստանին հաջողության հասնել Ուկրաինայում. «Աշխարհը, որտեղ Պուտինը կարող է դաս քաղել, թե հնարավոր է ուզածիդ հասնել` ռազմական ուժ կիրառելով, վտանգավոր է մեզ համար։ Եթե Ռուսաստանը հաղթի այս պատերազմում, դա կհաստատի, որ բռնությամբ կարող ես ստանալ, ինչ ուզում ես։ Այդ դեպքում հաջորդը կարող են լինել հարևան մյուս երկրները»։

Անկարայից ստացված հաղորդագրության համաձայն, ուրբաթ օրը՝ օգոստոսի 5-ին, Ուկրաինայի նավահանգիստներից Սև ծով դուրս կգան պարենով բեռնված 3 նավեր: Այդ մասին օգոստոսի 4-ին հայտնել է Թուրքիայի պաշտպանության նախարար Հուլուսի Աքարը:

«Միասնական համակարգող խորհրդի ակտիվ գործունեության ծրագրի շրջանակներում վաղը ծրագրում ենք Ուկրաինայի նավահանգիստներից Սև ծով ուղարկել հացահատիկով երեք նավ»,- ասել է Աքարը:

Ռուսաստանի ռազմական գերատեսչությունը հաղորդում է, որ վերջին մեկ օրում ռազմական գործողությունների ընթացքում զոհվել է մինչև 150 ուկրաինացի զինվոր, ոչնչացվել է ամերիկյան M-777 երկու հաուբից, 8 հրանոթ և 7 անօդաչու թռչող սարք։

Ռուսական կողմի պաշտոնական հաղորդագրության համաձայն, ուկրաինական բանակը Խարկովի մարզում փորձել է «բռնի կերպով տարհանել խաղաղ բնակիչներին իրենց տներից՝ օտարերկրյա վարձկաններին տեղավորելու համար», որի արդյունքում բախում է տեղի ունեցել զինվորականների և տեղի բնակիչների միջև, վիրավորվել է 9 խաղաղ բնակիչ։

Ուկրաինայի զինված ուժերն իր հերթին հաղորդում է, որ ռուսական բանակն ուժերը կենտրոնացրել է Բախմուտ և Ավդիվկա ուղղություններով առաջխաղացման վրա, այդուհանդերձ ռուսաստանցի զինվորականները Բախմուտի ուղղությամբ հաջողության չեն հասել։

Պատերազմի պայմաններում անկախ աղբյուրներին չի հաջողվում հրատապ ստուգել կողմերի հաղորդած տվյալները։

Կիևի կոշտ քննադատությունից հետո էլ Amnesty International իրավապաշտպան կազմակերպությունը հայտարարում է՝ վերահաստատում է մեղադրանքները Ուկրաինայի հասցեին՝ կրկին պնդելով, որ ուկրաինական զինված ուժերը ռազմական հենակետեր, ծանր սպառազինություն են տեղակայում բնակելի շրջաններում՝ վտանգելով քաղաքացիական բնակչության կյանքը։

Հեղինակավոր կառույցի այդ մասին ծավալուն զեկույցը կոշտ քննադատության է արժանացել Ուկրաինայի իշխանությունների կողմից: Նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին հայտարարել է, որ իրավապաշտպան կազմակերպությունը «փորձում է արդարացնել ահաբեկիչ պետությանը և պատասխանատվությունը դնել ագրեսորի զոհի վրա»։

«Եզրահանգումները հիմնված են ապացույցների վրա, որոնք ձեռք են բերվել լայնածավալ հետաքննության ընթացքում», - «Ֆրանս Պրեսսին» ուղարկված գրավոր պատասխանում հայտարարել է Amnesty International-ի գլխավոր քարտուղար Ագնես Կալլամարը:

Ռուսական ուժերը հարձակման են անցել Բախմուտի և Ուկրաինայի արևելյան Դոնեցկի շրջանի մի շարք այլ քաղաքների վրա, որտեղ շաբաթներ շարունակ ծանր մարտեր են ընթանում, օգոստոսի 6-ին հայտնել է Ուկրաինայի զինված ուժերի գլխավոր շտաբը։

Ըստ ուկրաինական կողմի տարածած հաղորդագրության, հարձակումները հաջողությամբ հետ են մղվել Յակովլիվկայում, Վերշինում, Կոդեմում և Զայցևում։

Անկախ աղբյուրները պատերազմի պայմաններում չեն կարող ստուգել ռուսական և ուկրաինական կողմերի հրապարակած տվյալների արժանահավատությունը: